Beyçelik Gestamp’ın HPE SimpliVity sayesinde felaket kurtarma merkezini şirket bünyesinde nasıl hayata geçirdiğinin detaylarını, Beyçelik Gestamp Kurumsal Sistemler ve Ağ Yönetimi Birim Lideri Ünal Altınsaray kaleme aldı.
Felaket kurtarma merkezi, yangın, sel, deprem, fırtına gibi doğal afetler veya savaş, terör saldırısı, kaza ve benzeri insan kaynaklı felaket durumlarında hizmetlerin belli süreli veri kaybıyla (RPO - Recover Point Objective) ve belli bir süre içinde (RTO – Recover Time Objective) devreye alındığı merkezlere karşılık geliyor. Bu merkezlerin özellikle bir noktayı vuran doğal afetlerden etkilenmeyecek şekilde, farklı bir coğrafi bölgede olması beklenen bir durum.
Beyçelik Gestamp bünyesinde artık bir felaket kurtarma altyapısına sahibiz ve bu yazıda bununla ilgili deneyimimizi paylaşacağım. Ancak başlamadan önce bazı noktalara açıklık getirmek istiyorum.
- Aynı coğrafi bölgedeki, aynı şehirdeki veya aynı kampüs içerisindeki iki farklı binada bulunan veri merkezleri birbirinin felaket kurtarma yedeği olarak değerlendirilemez. Elbette ki bir veri merkezinde yaşanacak olumsuz bir durumda diğer bir veri merkezi üzerinden hizmet vermek mümkündür. Ancak bu çözüm komple bir coğrafi bölgeyi, şehri veya kampüsü etkileyen felaketlere karşı koruma sağlayamaz.
- Benzer şekilde aynı veri merkezi içerisindeki yedekli yapılar da felaket kurtarma olarak değerlendirilemez. Bunlar ancak yüksek erişilebilirlik (HA - High Avability) çözümleri olarak değerlendirilebilir.
- Bunların yanı sıra farklı coğrafi bölgede tutulsalar bile alınan yedekler de felaket kurtarma çözümü olarak değerlendirilemez. Felaket kurtarmadan söz edebilmek için, yedeklerin üzerinde çalışabileceği sistemlerle beraber var olması gerekir. Sistemler var olsa bile yedeklemeden dönüşlerde zaman alacağı için en uygulanabilir yöntem sistemlerin replike edilmesidir.
- Felaket kurtarma merkezleri fidye saldırılarına karşı bir koruma yöntemi olarak değerlendirilmemelidir. Fidye saldırılarına karşı yedekleri korumak için farklı yatırımlar yapılmalıdır. Yapılacak bu yatırımlar fidye saldırılarına karşı koruma sağlar, ancak olası bir felaket durumunda bu yatırımın da kaybedilmesi söz konusudur. Bu yüzden fidye saldırılarına karşı yapılan yatırımı da olası bir felaketten kurtaracak yatırımlar öngörülmelidir.
Bu kısa bilgilerin ardından yaşadığımız tecrübelerin detaylarına geçebiliriz.
Gerçek Maliyetlerin Farkına Vararak Başlayın
Beyçelik Gestamp bünyesinde felaket kurtarma altyapısına sahip olabilmek için yerli ve yabancı bulut sağlayıcılar ile görüştük. Aldığımız teklifler genel olarak üç grupta toplanıyordu:
- Sadece kritik sunucuları kapsayan felaket kurtarması
- Tüm canlı sunucuları kapsayan felaket kurtarması
- Geliştirme ve test sunucuları dahil tüm sunucular için felaket kurtarması
Her bir opsiyon için herhangi bir felaket olana kadar ödenecek ücretler ve herhangi bir felaket olduktan sonra ödeyeceğimiz ücretler olmak üzere iki farklı maliyet kaleminin ücretlendirmelerini talep ettik. Aldığımız tekliflerin ana maliyet kalemleri aşağıdaki gibi şekillendi:
- Replikasyon yazılımı lisans maliyeti: Bu bölümde replikasyon yazılımı olarak kullanılabilecek ürünlerin lisans maliyetleri yer alıyordu. Alternatiflerimiz arasında HPE Zerto da vardı.
- Replike edilecek verinin boyutuna uygun iletişim hattı maliyeti: Replikasyonun sağlıklı yapılabilmesi için gereken minimum hat kapasitesi maliyeti.
- İletişim hattının DDoS koruması: MPLS yerine internet üzerinden VPN yapılarak erişim sağlanıyorsa replikasyonun sağlıklı ilerlemesi için DDoS koruması almak kaçınılmazdır. MPLS hatlarda DDoS korumasına ihtiyaç olmasa da, MPLS hat maliyetlerinin internet hat maliyetlerinden ucuz olmadığını ve internet servis sağlayıcı bağımlılığı gerektirdiğini gözden kaçırmamak gerekir.
- Sanal sunucuların işlemci, bellek ve disk kullanım maliyeti: Sanal sunucular replike edildiğinde felaket kurtarma merkezinde sadece disk alanı kullanırlar. Felaket olana kadar işlemci ve bellek hiç kullanılmaz. Bununla birlikte yerli servis sağlayıcılar felaket durumunda ihtiyaç duyulacak işlemci ve belleği karşılayabilmek için rezerve edilmesini, dolayısıyla ücret ödenmesini talep ediyorlar. Bazıları tamamını talep ederken bazıları belirli bir oranını talep ediyor. Yabancı bulut sağlayıcılar felaket anına kadar herhangi bir işlemci ve bellek kullanımı olmadığı için herhangi bir ücret yansıtmıyor, sadece disk boyutu ölçüsünde ücret talep ediyorlar.
- Replikasyon yönetimi: Replikasyonun sağlıklı bir şekilde yapıldığının izlenmesini, olası problemlerde müdahale edilmesini istiyorsanız bu hizmeti alabiliyorsunuz.
- Yedekleme: Herhangi bir felaket sonrası replike edilen sunucular artık canlı sunucular haline geleceğinden ve üzerindeki veriler değişmeye başlayacağından bu sunucuların da yedeklenme ihtiyacı ortaya çıkıyor ve kapasite ölçüsünde ücret ödenmeye başlanıyor. Bazı yerli bulut sağlayıcılar, müşteri talep etmese de birkaç yedekleme yapıp sakladıklarını ve bunun alınan ücretin içerisinde olduğunu belirtiyorlar.
Karar Zamanı: Hangi Faktörler Belirleyici Olacak?
Bize gelen bütün teklifleri incelediğimizde yabancı bulut sağlayıcıların hiç de ucuz olmadığını gördük. Özellikle olası bir felaket gerçekleşip de işlemci ve bellek kullanmaya başladığımızda, yedekleme ve benzeri hizmetlerin de devreye girmesiyle ödenecek ücretler inanılmaz boyutlara ulaşıyordu. Üstelik bunları dolar cinsinden borçlanmamız gerekiyordu. Kendimizi adeta bir kafese tıkılmış gibi hissetmekten çekiniyorduk.
Süreç ilerledikçe bu yatırımı kendimiz yapıp, yerli veri merkezi sağlayıcılarının birinde barındırma fikri ağır basmaya başladı. Neticede kendi yapacağımız yatırıma veri merkezi barındırma, iletişim hattı ve DDoS koruma maliyetlerini dahil ettiğimizde, en uygun fiyatlı bulut sağlayıcıyla kıyaslandığında bile daha düşük bir aylık ödeme yükü altına gireceğimizi gördük ve bu yatırımı kendimiz yapmaya karar verdik. Bursa, Kocaeli, İstanbul ve Romanya’da faaliyet gösteren bir şirket olduğumuz için, Turkcell’in Marmara Bölgesi dışında, Ankara Temelli’de yer alan Türkiye’deki en büyük veri merkezini tercih ettik.
Sanallaştırma altyapısı olarak HPE SimpliVity ve SimpliVity’nin en çok beğenilen özelliği olan anlık yedek alma ve geri dönme özelliğini kullandık. Olası bir SimpliVity arızasına karşı da SimpliVity yedeklerini farklı bir lokasyondaki HPE StoreOnce cihazına yedekliyorduk. SimpliVity’nin zaten tekilleştirip sıkıştırdığı veriyi açmadan, sadece tekilleştirilmiş ve sıkıştırılmış veride bir değişiklik olması halinde replike etmesi ve bu işlemin HPE SimpliVity seviyesinde yerel olarak (native) gerçekleşmesi nedeniyle HPE SimpliVity’i tercih ettik.
Felaket kurtarmanın otomatikleştirilmesi için HPE Rapid DR yazılımını kullandık. Bu yazılım ile sanal sunucuların hangi sırada açılacağı, açılırken üzerinde hangi değişiklikler yapılacağı gibi konfigürasyonları yaptık. Bu konfigürasyonlara göre canlı sistemde herhangi bir kesintiye sebep olmadan testlerini de yapabilecek duruma geldik.
HPE SimpliVity ve SAP HANA sunucularımızı HPE GreenLake hizmet tabanlı iş modeliyle, 5 yıl kullanım ve kullandıkça öde yöntemiyle aldık. SAP HANA fiziksel sunucularımızı da yine fiziksel sunucular üzerinde HANA veri tabanı seviyesinde replike ettirdik.
Herhangi bir felaket durumunda veri merkezimizde kullanılan iç IP adreslerimizi felaket kurtarma merkezine yönlendireceğiz. Dış IP adreslerimizi de felaket kurtarma merkezimizden anons ettireceğiz.
Sonuçta Neler Kazandık?
Tüm bu çabalarımızın sonucunda maliyet avantajının yanı sıra aşağıdaki kazanımlara da sahip olduk:
- Tüm sunucularımızı replike ettirebilme yeteneğine kavuştuk.
- Herhangi bir felaket durumunda tüm kritik sunucularımızı ve bir miktar canlı sunucumuzu açabilecek, bize ait atanmış kaynağa sahip olduk. Kendi yatırımımızın tek riski, kaynak ihtiyacı olduğunda ilave fiziksel sunucuların tedarik edilmesinde yaşanacak gecikmelerdi. Sözleşmeye bunların belirli bir sürede temin edilmesi şeklinde madde ekleyerek bu riskimizi de ortadan kaldırdık.
- Herhangi bir felaket durumunda, ilave ücret ödemeden tüm kritik sunucularımızı ve bir miktar canlı sunucumuzu açabilecek kaynağı elde ettik.
- HPE SimpliVity sadece tekilleştirilmiş ve sıkıştırılmış veride bir değişiklik olması durumunda replike ettiğinden, hızlandırıcılara (WAN Accelerator) ihtiyaç duymadan daha düşük iletişim hattı kapasitesi ile replikasyonun yapılabilmesini sağladık.
- İlk replikasyonu kendi veri merkezimizde gerçekleştirerek devreye alma süresini haftalar ve aylardan günlere indirdik. Bürokrasiye takılmadan, özgürce hareket etme imkanına sahip olduk.
- Yatırımımızı HPE GreenLake modeli ile yaparak 5 yıl boyunca bütçe mali disiplini ve öngörülebilir finans yönetimi sağladık. Kontrat dönemi sonunda HPE tarafından ürünlerin yenilenmesi ve sistem geçişlerinin yapılması ile sözleşmeyi uzatabiliyoruz.
- Replikasyon yönetim hizmeti almaya gerek duymadık. HPE SimpliVity replikasyonu yedeklemede olduğu gibi sorunsuz bir şekilde gerçekleştiriyor ve herhangi bir bakım gerektirmiyor.
- Kapasitemiz yeterli olduğu sürece ilave bir ücret ödemeden yeni sanal sunucular açarak büyüme imkanına kavuştuk. Herhangi bir felaket sonrası yedekleme ihtiyacı için ilave bir maliyet ödemeyeceğiz. Çünkü anlık yedekleme ve geri dönüş konusunda rakipsiz olan HPE SimpliVity'i tercih ettik.
- İlerleyen dönemlerde üzerinde çalışacağımız kendi veri merkezimizi kapatıp, tüm sistemlerimizi veri merkezi sağlayıcısından çalıştırma, teknolojik ömrünü tamamlamış sunucularımızı HPE GreenLake modeliyle yenileme gibi alternatif maliyet veya risk azaltma çözümleri konusunda bilgi sahibi olduk ve gerektiğinde uygulayabilir hale geldik.
Bu kazanımları farklı örneklerle de çoğaltılabiliriz.
Teşekkür
Projenin hayata geçirilmesinde bize destek olan Hewlett Packard Enterprise'a, entegratör firmamız Artı ve Artı Teknoloji Hizmetleri'ne ve veri merkezi hizmetini veren Turkcell'e teşekkürlerimi sunarım.
Başımıza gelmez demeyin, mutlaka önleminizi alın.
Hepinize felaketten uzak, sağlıklı günler dilerim.
Ünal Altınsaray
Beyçelik Gestamp Kurumsal Sistemler ve Ağ Yönetimi Birim Lideri
